ورق آجدار؛ ورق فولادی ضد لغزش برای کاربردهای صنعتی و عمرانی

ورق آجدار یکی از مهم ترین ورق های فولادی است که به دلیل داشتن برجستگی ها یا الگوهای مختلف روی سطح خود، خاصیت ضد لغزش پیدا می کند و در بسیاری از پروژه های صنعتی، ساختمانی و عمرانی کاربرد گسترده دارد. این ورق که به ورق شطرنجی یا Diamond Plate نیز معروف است، به دلیل مقاومت بالا، دوام مناسب و ایمنی سطحی، در محیط هایی که خطر لیز خوردن وجود دارد استفاده می شود. ورق آجدار در ضخامت های مختلف و با طرح های متفاوت تولید می شود و بسته به نوع مصرف، می توان آن را در صنعت خودرو، سازه های فلزی، کف سازی کارگاه ها، پله ها و رمپ ها به کار برد. وجود برجستگی های منظم، افزایش اصطحکاک و کاهش خطر لغزش، این ورق را به یکی از ضروری ترین محصولات در سازه های ایمن تبدیل کرده است.

تعریف ورق آجدار و انواع آن

ورق آجدار نوعی ورق فولادی است که سطح آن دارای الگوهای برجسته مانند عدسی، شطرنجی و بادامی می باشد. این برجستگی ها باعث می شوند سطح ورق اصطکاک بیشتری داشته باشد و در نتیجه برای محیط های مرطوب، روغنی یا شیبدار مناسب باشد. ورق آجدار در دو نوع آجدار نورد گرم و آجدار نورد سرد تولید می شود. نوع نورد گرم استحکام بیشتری دارد و برای سازه های سنگین و کف سازی ها به کار می رود، در حالی که نوع نورد سرد دقت ابعادی بالاتری دارد و برای مصارف سبک تر استفاده می شود. این ورق در ضخامت های 1.5 تا 10 میلیمتر تولید شده و معمولا به صورت شیت در ابعاد مختلف عرضه می گردد. تنوع در طرح و ضخامت باعث شده ورق آجدار در صنایع بسیار گوناگون کاربرد داشته باشد.

فرایند تولید ورق آجدار

تولید ورق آجدار به روش نورد گرم انجام می شود. ابتدا ورق گرم در قفسه های نورد قرار می گیرد و به ضخامت مورد نظر می رسد. سپس در مرحله آخر نورد، غلتک هایی با الگوی برجسته به کار گرفته می شوند تا طرح آجدار روی سطح ورق ایجاد شود. فشار زیاد غلتک ها باعث می شود الگوی برجسته به صورت دائمی روی سطح ورق باقی بماند. کیفیت طرح آجدار به میزان فشار، کیفیت غلتک ها و یکنواختی نورد بستگی دارد. پس از پایان نورد، ورق ها به صورت شیت برش خورده و بسته بندی می شوند. برخی ورق های آجدار نیز به صورت گالوانیزه عرضه می شوند تا مقاومت آنها در برابر زنگ زدگی افزایش یابد. کنترل دقیق دما و سرعت نورد در کیفیت نهایی این محصول بسیار تاثیرگذار است.

ویژگی های فنی و مکانیکی ورق آجدار

ورق آجدار دارای مقاومت کششی مناسب بین 240 تا 350 مگاپاسکال است و به دلیل آج های برجسته روی سطح، اصطحکاک بسیار بالاتری نسبت به ورق صاف دارد. این ویژگی باعث می شود محیط های خطرناک، لغزنده و صنعتی ایمن تر شوند. ورق آجدار همچنین مقاومت خوبی در برابر ضربه و فشار دارد و برای کف سازی های سنگین مانند کارگاه ها، رمپ ها و سطوح صنعتی بسیار مناسب است. وزن مخصوص این ورق مانند سایر فولادها حدود 7850 کیلوگرم بر متر مکعب است. ضخامت بیشتر ورق آجدار باعث استحکام و دوام بیشتر آن می شود. صاف بودن پشت ورق نیز باعث نصب آسان آن روی سازه ها می شود. یکی از مزیت های مهم ورق آجدار توانایی تحمل بارهای متمرکز و جلوگیری از آسیب سطحی است.

کاربردهای ورق آجدار

ورق آجدار به دلیل خاصیت ضد لغزش و استحکام مناسب در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. مهم ترین کاربردهای آن شامل موارد زیر است:

• کف سازی کارگاه ها، کارخانه ها و محیط های صنعتی

• ساخت رمپ ها، پله های اضطراری و مسیرهای شیبدار

• استفاده در کامیون، وانت و تریلر برای جلوگیری از لغزش بار

• تولید قطعات صنعتی مقاوم به سایش

• ساخت سکوهای کار، تانکرها و تجهیزات معدنی
  در صنایع ساختمانی از ورق آجدار برای راه پله های فلزی، مسیرهای تردد و کف انبارها استفاده می شود. در صنعت حمل و نقل نیز این ورق به دلیل جلوگیری از سر خوردن بار ارزش بالایی دارد. ورق آجدار با ضخامت بالا برای کف خودروهای صنعتی و ماشین آلات سنگین نیز کاربرد فراوان دارد.

تاثیر قیمت آهن بر بازار ورق آجدار

قیمت ورق آجدار به شدت تحت تاثیر قیمت آهن و قیمت ورق نورد گرم قرار دارد. زیرا ماده اولیه تولید این ورق، ورق گرم است و هر افزایش در قیمت شمش فولادی یا هزینه انرژی، بلافاصله باعث افزایش قیمت ورق گرم و سپس ورق آجدار می شود. علاوه بر این، هزینه تولید غلتک های آجدار، هزینه حمل و نقل، نرخ ارز و میزان تقاضا در بازار ساخت و ساز نیز بر قیمت این محصول تاثیر دارد. در دوره هایی که مصرف ورق آجدار در کف سازی ها یا صنعت حمل و نقل افزایش پیدا می کند، قیمت آن نیز افزایش می یابد. ورق آجدار گالوانیزه به دلیل هزینه بالای پوشش دهی، به نوسانات قیمت آهن حساسیت بیشتری دارد.

مزایا و معایب ورق آجدار

ورق آجدار دارای مزایای زیادی است که آن را به یک محصول ایمن و کاربردی تبدیل می کند. مهم ترین مزایا شامل خاصیت ضد لغزش، مقاومت خوب در برابر ضربه، امکان استفاده در محیط های مرطوب، دوام بالا، قابلیت برشکاری و جوشکاری خوب و کاربرد در محیط های صنعتی و ساختمانی است. اما این ورق معایبی نیز دارد. یکی از معایب آن سختی بالاتر هنگام تمیزکاری به دلیل وجود برجستگی ها است. همچنین قیمت آن نسبت به ورق صاف کمی بیشتر است. در صورت عدم پوشش مناسب نیز ورق آجدار در محیط های مرطوب دچار زنگ زدگی می شود. با وجود این، مزایای آن باعث شده یکی از محبوب ترین ورق ها در پروژه های ایمنی و صنعتی باشد.

نتیجه گیری

ورق آجدار یکی از مهم ترین ورق های فولادی است که برای ایجاد ایمنی بیشتر در کف سازی ها، رمپ ها و محیط های صنعتی به کار می رود. برجستگی های سطحی آن باعث افزایش اصطحکاک و کاهش خطر لغزش می شود و همین ویژگی باعث شده در بسیاری از پروژه ها جایگاه ویژه ای داشته باشد. با وجود وابستگی شدید قیمت آن به قیمت آهن، ورق آجدار همچنان یکی از پرفروش ترین ورق ها در بازار فلزات است. توسعه تکنولوژی نورد و تولید طرح های مقاوم تر باعث شده آینده این محصول روشن تر شود.